Kompendium wiedzy

Wróć do listy haseł chevron_right

Ładowanie

Jak można ładować samochód elektryczny?

LOKALIZACJA

ZŁĄCZA


Z domowego
gniazdka

(AC)

charge car
charging place
charging place

Z wallboxa
(AC)

charge car
charging place
charging place

Ze stacji
ogólnodostępnej

(AC)

charge car
charging place
charging place

Type 2
(AC)

Tesla
(AC/DC)

CCS
(DC)

CHAdeMO
(DC)

Type 1
(AC)

Rodzaje złącz ładowania

Samochody elektryczne korzystają z różnego rodzaju złącz umożliwiających ładowanie akumulatora trakcyjnego.

Najpopularniejsze złącza w Europie to Type 2 (prąd przemienny – AC) oraz CCS i CHAdeMO (prąd stały – DC). Część ogólnodostępnych stacji ładowania jest wyposażona w kable umożliwiające bezpośrednie podłączenie samochodu elektrycznego, zaś część oferuje jedynie gniazda, do których można podłączyć własny kabel. Europejskim standardem szybkiego ładowania (DC) jest złącze CCS, jednak większość stacji jest wyposażone również w złącze CHAdeMO.

W przypadku, gdy samochód elektryczny jest kompatybilny ze standardem CCS, jedno gniazdo służy do ładowania zarówno prądem przemiennym (Type 2), jak i prądem stałym. W tym drugim przypadku konektor CCS zostaje umieszczony w gnieździe Type 2 i wypełniania dodatkowo dwa styki umieszczone na dole gniazda. Gdy pojazd obsługuje standard CHAdeMO, gniazda do ładowania prądem stałym i przemiennym są odrębne, jednak umieszcza się je obok siebie.

Złącza ładowania spotykane na ogólnodostępnych stacjach w Polsce

PRĄD ZMIENNY (AC)

charging type1

Typ 1

charging type1

Typ 2

PRĄD STAŁY (AC)

charging type1

CHAdeMO

charging type1

Tesla

charging type1

CCS Combo 2

AC/DC

Samochody całkowicie elektryczne (BEV) można ładować zarówno prądem przemiennym (AC) jak i prądem stałym (DC). Większość hybryd typu plug-in (PHEV) umożliwia uzupełnianie energii prądem przemiennym (AC), chociaż na rynku są również dostępne modele PHEV z opcją szybkiego ładowania DC.

Prąd przemienny płynie w zwykłych domowych gniazdkach. Ładowanie AC odbywa się również za pomocą naściennego wallboxa. Większość ogólnodostępnych stacji ładowania umożliwia uzupełnianie energii prądem przemiennym.

Stacje AC dostarczają energię do zainstalowanych w pojazdach elektrycznych ładowarek pokładowych, przekształcających prąd przemienny na magazynowany w akumulatorze litowo-jonowym prąd stały. Z kolei stacje DC są wyposażane w zabudowane moduły przetwornic AC/DC, pozwalające na przetwarzanie prądu przemiennego (AC) na prąd stały (DC) i w konsekwencji bezpośredni transfer energii do akumulatorów trakcyjnych pojazdów elektrycznych (EV), bez konieczności wykorzystywania ładowarek pokładowych montowanych w samochodach.

W porównaniu do stacji dostarczających prąd przemienny AC, pozwalają na znaczące skrócenie czasu ładowania. Ma to szczególne znaczenie podczas podróży międzymiastowych, dlatego też ładowarki DC instalowane są bardzo często w kluczowych lokalizacjach wzdłuż dróg krajowych i autostrad, w miejscach obsługi podróżnych, na stacjach paliw oraz w obrębie centrów handlowych.

ŁADOWANIE AC

ŁADOWANIE DC

Moc ładowania

Co do zasady, im większa moc stacji ładowania tym szybciej będzie się ładował samochód elektryczny. Maksymalna moc uzupełniania energii prądem stałym (DC) jest uzależniona od dwóch czynników: mocy stacji ładowania oraz ustawień systemu zarządzania baterią BMS (ang. battery management system), który m.in. kontroluje pobór mocy.

Szybkie ładowanie prądem stałym skraca żywotność ogniw litowo-jonowych, dlatego podczas korzystania z ładowarek DC moc ładowania spada po uzupełnieniu energii do 80% pojemności akumulatora. W przypadku ładowania prądem przemiennym możliwość uzupełniania energii z mocą nominalną danej stacji zależy od konkretnego modelu EV, ograniczenie w tym zakresie stanowi moc ładowarki pokładowej pojazdu. Czas uzupełniania energii zależy również od innych czynników takich jak np. temperatura powietrza czy stopień zużycia akumulatora.

Moc oferowanych i instalowanych stacji DC systematycznie wzrasta, wraz z wprowadzaniem przez koncerny motoryzacyjne modeli elektrycznych wyposażonych w coraz pojemniejsze akumulatory i przystosowanych do uzupełniania energii z coraz większą mocą. Stacje oferujące moc co najmniej 100 kW określane są często jako „ultraszybkie”.

W Polsce najszerzej rozpowszechnione są obecnie ogólnodostępne ładowarki DC o mocy 50 kW. W świetle przepisów Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, większość stacji ładowania DC oferuje punkty ładowania o dużej mocy tj. punkty ładowania o mocy większej niż 22 kW. Należy mieć jednak na uwadze, że urządzenia tego typu są również wyposażane często w złącze AC, umożliwiające ładowanie prądem przemiennym.

Maksymalna moc ładowania w zależności od źródła energii

Źródła energii elektrycznej do ładowania samochodu elektrycznego

Domowe gniazdko

Samochody z napędem elektrycznym (zarówno BEV, jak i PHEV) umożliwiają uzupełnianie energii ze zwykłego, domowego gniazdka sieciowego za pomocą kabla (adaptera) zazwyczaj dostarczanego wraz z pojazdem przy zakupie. To wygodne rozwiązanie, sprawdzające się szczególnie efektywnie w porze nocnej, gdy samochód nie jest używany. Pozwala również na znaczące ograniczenie kosztów eksploatacji EV. Wadą takiego rozwiązania jest niska moc ładowania (od 2,2 do 3,4 kWh), co przekłada się bezpośrednio na wydłużenie czasu uzupełnianie energii. W przypadku modeli całkowicie elektrycznych (BEV) wyposażonych w akumulatory trakcyjne o dużej pojemności, czas ładowania za pomocą domowego gniazdka może wynieść nawet kilkadziesiąt godzin. Samochody elektryczne przy użyciu odpowiedniego adaptera można ładować również z gniazd przemysłowych (tzw. siłowych, trójfazowych, o napięciu 400V).

Naścienny wallbox

Ogólnodostępne stacje ładowania pojazdów elektrycznych są instalowane są w wielu różnych lokalizacjach np. galeriach handlowych, stacjach paliw, kompleksach biurowych, hotelach, parkingach, urzędach i innych obiektach użyteczności publicznej. Ogólnodostępne stacje ładowania to zazwyczaj wolnostojące ładowarki AC lub DC. Niektórzy operatorzy infrastruktury ogólnodostępnej świadczą usługi ładowania również za pomocą naściennych wallboxów umieszczanych np. na parkingach podziemnych galerii handlowych. Publicznie dostępne ładowarki, w zależności od modelu danej stacji, są wyposażane w kable zakończone złączami najpopularniejszych typów, bądź też dysponują jedynie gniazdem, umożliwiającym podłączenie prywatnego przewodu. Ogólnodostępne stacje ładowania są obsługiwane przez różnych operatorów. Powoduje to zróżnicowanie stawek za usługi ładowania. Część stacji (np. należących do sieci miejskich) została udostępniona za darmo, jednak większość operatorów pobiera opłaty według stawek stałych, stawek powiązanych z mocą i czasem ładowania lub ilością pobranej energii. Operatorzy oferują ponadto różne plany taryfowe obejmujące stały abonament (zazwyczaj miesięczny). Pozwalają one często obniżyć łączne, okresowe opłaty za usługi ładowania. Dostęp do płatnych, ogólnodostępnych stacji ładowania jest zazwyczaj możliwy za pomocą kart RFID lub aplikacji mobilnych. Po zakończeniu sesji ładowania pobierana jest automatycznie należna opłata z zarejestrowanej karty płatniczej lub zasilonego konta. Wybrani operatorzy umożliwiają również ładowanie „ad hoc” i uiszczenie płatności bezpośrednio kartą płatniczą lub nawet gotówką.

Wróć do lisy haseł chevron_right